Każda osoba uzyskująca dochody jest rezydentem podatkowym jakiegoś państwa. Zatem z rezydencją nieodłącznie wiąże się obowiązek zapłaty podatku w jakimś kraju. Co ważne, rezydencja podatkowa jest stanem prawnym niezależnym od obywatelstwa. Można dla przykładu być obywatelem polskim, ale równocześnie rezydentem dla celów podatkowych w Wielkiej Brytanii, nie posiadając tamtejszego paszportu. Dlatego też wszelkie ustawy podatkowe nie posługują się pojęciem obywatel, ale zawierają inne terminy na określenie rezydencji podatkowej.
Rezydent podatkowy podlega podatkowi od wszystkich swoich dochodów. Bez względu na miejsce ich uzyskiwania, jakieś państwo zawsze rości sobie prawa do opodatkowania jego wszystkich – tzw. ogólnoświatowych – zysków. W zasadzie nie jest możliwe takie ułożenie swoich interesów, by nigdzie nie nabyć tytułu rezydenta. Zatem trzeba się pogodzić z faktem, iż – czy to w Polsce, czy gdzieś indziej – któreś państwo wyciągnie rękę po udział w naszych dochodach.
O tym, czy ktoś jest rezydentem podatkowym w konkretnym państwie, decydują przepisy tego kraju. W Polsce jest to – w odniesieniu do osób fizycznych – ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 3 ust. 1a). Wedle jej reguł…
Polskim rezydentem podatkowym jest osoba, która na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada miejsce zamieszkania, przy czym miejsce zamieszkania „ma miejsce” wówczas, gdy osoba ta:
– posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych);
lub
– przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Można więc zauważyć, że: po pierwsze – dla miejsca rezydencji podatkowej w Polsce nie ma znaczenia miejsce zameldowania, ale tylko miejsce zamieszkania; po drugie – nie jest istotne zamieszkiwanie w konkretnym miejscu, lecz posiadanie w RP ośrodka interesów życiowych albo przebywanie tu dłużej niż połowę roku podatkowego (kalendarzowego). W praktyce rezydentem polskim może zostać nawet cudzoziemiec, jeżeli będzie w naszym kraju przebywał 186 dni i niekoniecznie musi to być pobyt ciągły. Dopuszczalne są przerwy w pobycie, ale łącznie suma dni w ciągu roku podatkowego powinna być nie mniejsza niż 186.
Pewien problem może nastręczać ustalenie „ośrodka (centrum) interesów życiowych”. W praktyce ugruntował się pogląd, iż w celu zbadania, czy mamy do czynienia z takim ośrodkiem, powinno się wziąć pod uwagę wszystkie możliwe okoliczności, które mogą mieć znaczenie przy określeniu tego centrum. Może tu chodzić o rodzinne i towarzyskie powiązania, wykonywane zajęcia, miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (nie zarejestrowania firmy!), miejsce, z którego rezydent zarządza swoim majątkiem, oraz wszelką inną działalność, która jest elementem dnia codziennego. Jak widać, są to kryteria nieco subiektywne i zawsze powinny być rozpatrywane w odniesieniu do konkretnej sytuacji.
Bardzo często osoby wyjeżdżające do pracy za granicę zabierają ze sobą swoją rodzinę. Wówczas nie ma wątpliwości, iż ośrodek ich interesów życiowych zostaje przeniesiony, bowiem zmienia się miejsce ich powiązań rodzinnych. Nie zmienia tego nawet fakt posiadania w Polsce nieruchomości i czerpania zysków z jej najmu.
A zatem rezydentem podatkowym w Polsce jest osoba mająca miejsce zamieszkania w RP, a rezydentem podatkowym w innym kraju będzie osoba spełniająca warunki rezydencji przewidziane w prawie tegoż państwa.
Zdarza się jednak, i to bardzo często, że dwa państwa (albo nawet więcej) roszczą sobie prawo do objęcia rezydencją podatkową tej samej osoby. Oczywiście, dochód tego podatnika nie może być opodatkowany podwójnie, bo w takim wypadku nie opłacałoby mu się wyjeżdżać za chlebem poza granice swego kraju. Trzeba też dodać, iż w ten sposób również traciłyby państwa, które dla swego rozwoju często poszukują zagranicznej siły roboczej.
A więc cały dochód podatnika może być opodatkowany tylko w jednym kraju. W jaki sposób zostaje zatem rozwiązany problem podwójnej rezydencji? Z pomocą przychodzą tu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Rafał
——————————–
Zobacz, jak łatwo rozliczyć swój zagraniczny podatek, korzystając z ulgi abolicyjnej! Książka Jak rozliczyć zagraniczne dochody na PIT-36 i skorzystać z Ulgi Abolicyjnej – mój wielokrotny bestseller – plus wiele pożytecznych bonusów, dostępna jest właśnie tutaj. Zamów już dziś!
17 sierpnia, 2009, 09:57
Witam Panie Rafale,
Witam Panie Pawle 🙂
mam pytanie dotyczące ustalenia czy bliska mi osoba była rezydetem podatkowym Polski w 2007 roku. Mianowicie prawdopodobnie mój brat, bo o Niego tutaj chodzi przebywał poza granicą więcej niż 186 dni w tym roku. Czas ten spędził pracując w Holandii. Jednak swój ośrodek życiowy mógł mieć w Polsce ze względu na posiadanie tu swojej rodziny (rodziców i rodzeństwa)oraz prowadzenie w Polsce jakiś swoich spraw, różnego typu. Moje pytanie brzmi: czy posiadanie w Polsce takich członków rodziny w sytuacji gdzie jest On już pełnoletnim i samodzielnym zobowiązuje Go do bycia rezydentem podat. naszego kraju?
Tak. Wciąż go wiele łączy z Polską – sprawy osobiste: jak Pan sam napisał „prowadzenie w Polsce jakiś swoich spraw, różnego typu”.
Dodam, że posiada On zameldowanie w Polsce. Czy był On zobowiązany złożyć zeznanie podatkowe w Polsce za ten rok?
Tak
Dodam, że tego nie zrobił, ale za moją namową skorzystał z abolicji podatkowej za ten rok. Ze względu na to , że był zatrudniony tylko w Holandii jego zobowiązanie wyniosło 0 zł i cały wniosek został rozpatrzony pozytywnie. Jednakże od Jego zobowiązania została odliczona kwota podatku zapłaconego za granicą w kwocie ok 3150 zł, jak wynika z obliczeń w tym zeznaniu, którego kopię przeglądałem.
Bardzo dobrze, że skorzystał z Abolicji 🙂
Kolejne moje pytanie brzmi: czy w sytuacji podobnej do tej z 2007r. dotyczącej rezydencji podatkowej w Polsce był zobowiązany do złożenia w naszym US pitu za 2008 rok, a jeśli nie, np. ze względu na to, że nie przebywał w Polsce dłużej niż 186 dni w roku 2008 roku (ale ośrodek życiowy był dalej taki sam jak w 2007),to czy nie był zobowiązany do tego ze względu na to, że odliczył od należnego podatku za 2007 kwotę zapłaconego podatku za granicą, a następnie w 2008 roku otrzymał pewien zwrot z tytułu (jak mniemam) nadpłaty podatku zapłaconego za granicą? Czy to właśnie mogło spowodować, że był On zobowiązany to złożenia odpowiedniego pitu w naszym US i w zeznaniu tym powinien doliczyć tę kwotę zwrtu do należnego podatku? Z tego co wiem sytlacja ta może powtórzyć się i w tym roku, w związku z czym czy powinien również w przyszłym roku złożyć pit w naszym US za 2009 rok? Dziękuje za udzielone wcześniej odpowiedzi i proszę o opiię, pozdrawiam- Paweł.
Panie Pawle, sytuacja za rok 2008 była analogiczna jak za rok 2007. Pomimo tego, że i tak nie powinien on zapłacić podatku, jeżeli skorzysta z Ulgi Abolicyjnej (tutaj więcej na ten temat >>), to zwrócony podatek z Holandii będzie musiał w odpowiedniej części oddać fiskusowi (co jest wg mnie kuriozalne, ale fiskus jest bezwzględny w zbieraniu tych podatków z zagranicy – pisałem o tym >>). Ile zwrócić – napisałem tutaj >>
Proszę o kontakt w razie wątpliwości 🙂
Rafał
22 sierpnia, 2009, 05:43
Witam! Moja sytuacja jest nastepujaca. W styczniu 2008 roku pracowalam 10 dni na umowe zlecenie w Polsce, nastepnie wyjechalam do Wielkiej Brytanii gdzie zostalam zatrudniona pod koniec marca i pracuje tutaj do tej pory. Posiadam w Polsce male gospodarstwo rolne (jestem wlascicielka), ktorym „zajmuja” sie moi rodzice. Pozatym mieszkam i pracuje zagranica. Z uwagi na niedopatrzenie wciaz nie rozliczylam sie za 2008 rok i gleboko zastanawiam sie jak powinno wygladac moje rozliczenie w Polsce.Czy powinnam rozniez wykazac moje dochody uzyskane za granica? Moi znajomi twierdza ze nie mam takiego obowiazku i z dochodow polskich nalezy rozliczyc sie w Polsce, z angielkich w Anglii. Dziekuje i pozdrawiam.
Witam Pani Maju! Pani znajomi mają rację połowicznie 🙂 Chodzi o to, że dochody z UK są faktycznie wyłączone z podatku w Polsce, jednak mają one wpływ na opodatkowanie dochodów polskich (a takie Pani miała w roku 2008). W tej sytuacji powinna Pani rozliczyć dochodu zagraniczne metodą wyłączenia z progresją, o czym pisałem dokładnie tutaj http://www.podwojneopodatkowanie.pl/2009/08/21/jak-rozliczyc-dochody-z-wielkiej-brytanii/ . Dodatkowo, jako polski rezydent podatkowy powinna Pani rozliczać odsetki powstałe na rachunku bankowym w UK (czego znajomi Pani zapewne nie powiedzieli :)) Więcej o tych odsetkach tutaj: http://www.podwojneopodatkowanie.pl/2009/07/20/odsetki-za-granica-opodatkowanie-w-polsce/
Pozdrawiam i dziękuję!
Rafał
7 listopada, 2009, 21:54
WITAM,JA Z ZAPYTANIEM,MIESZKAM W POLSCE TU OTRZYMUJĘ EMERYTURE W 2009R NA MIESIĄC WYJECHAŁAM DO PRACY W NIEMCZECH,TAM NIE ZAPLACILAM PODATKU byłam tam zameldowana,i posiadalam gewerbe,w Niemczech do około 8000euro jest się zwolnionym z podatku,czy tu w Polsce muszę zaplacić podatek z tego zarobku w Niemczech i w jakiej wysokości,dziękuję i pozdrawiam.
9 listopada, 2009, 20:35
Witam! Moja sytuacja jest nastepujaca, od roku 2003 przebywam i pracuje na terenie Wielkiej Brytanii i od tego czasu nie rozliczam sie w Polsce. W roku 2007 zakupilam mieszkanie. Kilka dni temu na moj adres w Polsce przyszly dokumenty z Urzedu Skarbowego zawiadamiajace mnie o wszczecie wobec mnie postepowania podatkowego i wezwanie do przedstawienia stanu mojego majatku i dochodow w tamtym okresie.
Moje pytanie jest nastepujace. Czy fakt ze z dochodow osiaganych za granica, rozliczalam sie calkowicie i wylacznie rowniez za granica, bedzie mila jakies dla mnie negatywne konsekwencje w Polsce. W tamtym czasie nie osiagalam zadnych dochodow w Polsce, w zwiazku z czym nie skladalam tam zeznania podatkowego, ani nie musialam nic ewidencjonowac na moim zagranicznym zeznaniu podatkowym. Nie wiem jednak czy postapilam sluszenie.
Czy jako rezydent podatkowy w Anglii jestem zobowiazana do przedstawienie jakichkolwiek dokumentow urzedowi skarbowemu w Polsce?
Czy jezeli przedstawie dokumenty ze pracowalam i osiagalam dochody za granica z ktorych to zakupilam mieszkanie w Polsce beda dla Urzedu Skarbowego wystarczajacym wytlumaczeniem i postepowanie zakonczy sie dla mnie bez negatywnych konsekwencji?
Z gory dziekuje i pozdrawiam.
Dodam jeszcze ze nie skadalam NiP3, jako ze nie mialam swiadomosci z powyzszego. Czy powinnam teraz to zrobic? Dziekuje
25 listopada, 2009, 16:21
Witam serdecznie!
Świetna strona, trochę mi się rozjaśniło w temacie, aczkolwiek bez porady eksperta chyba nie da rady. Otóż moja sytuacja jest nieco skomplikowana.
W marcu b/r moja dziewczyna wyjechała do stanów, a ja w kwietniu tuż za nią.
Przez trzy miesiące pracowałem zdalnie ze stanów dla polskiej firmy, następnie wróciłem na miesiąc do kraju pozamykać sprawy i obecnie od września pracuję w pełnym wymiarze dla instytucji w stanach. Sumarycznie mój pobyt nie był i nie będzie dłuższy niż pół roku.
W lipcu pobraliśmy się z dziewczyną (w konsulacie polskim) i mieszkamy razem w stanach – czy to wystarczy za przeniesienie ośrodka interesów życiowych do stanów?
Tak, są Państwo rezydentami podatkowymi w USA.
Kolejne komplikacje to nieruchomości które posiadam w Polsce i z których czerpię najem – jednakże jakby tego było mało, ze względu na remonty i inne wydatki mam gruby zapas strat z poprzednich lat, więc efektywnie podatku z najmu nie zapłaciłbym jeszcze przez jakiś czas.
To zależy, w jakiej formie Pan rozlicza ten najem. Jeżeli ryczałtem, to tutaj nie ma możliwości uwzględniania strat. Jeżeli zaś w ramach działalności gosp. to straty – jak najbardziej.
I teraz jak to wszystko zebrać do kupy? Jeśli założyć że mój ośrodek interesów jest w stanach, rozumiem że powinienem całość podatku zapłacić w stanach. Jak odzyskać zapłacony podatek z dochodów w Polsce (zaliczki zapłacone przez firmę). Jak traktować najem i stratę z poprzednich lat?
Jeśli jednak mój ośrodek interesów jest nadal w Polsce, rozumiem że należy wszystkie polskie podatki rozliczać jak dawniej, oraz zapłacić różnicę w podatkach od dochodów ze stanów? Jak traktować wspólne rozliczanie małżonków w przyszłych latach?
Z góry dziękuję za wszelkie porady, gdyż mam lekki mętlik w głowie a polskie prawo nie ułatwia sprawy jak widzę.
Pozdrawiam!
Przede wszystkim zyski ze źródeł w Polsce (najem i firma) opodatkowane powinny być najpierw w PL a potem w USA, z zastosowaniem metody unikania podwójnego opodatkowania. Jeżeli będzie jakiś podatek do zwrotu, to wystarczy złożenie korekty deklaracji i tyle. W razie czego może się Pan skontakować z doradcą podatkowym, który w Pana imieniu załatwi te sprawy. Ja współpracuję z doradcą Tomaszem Synosiem (kontakt do niego znajdzie Pan w zakładce Zadaj mi pytanie: http://www.podwojneopodatkowanie.pl/zadaj-mi-pytanie/), więc polecam jego fachowe usługi w tym zakresie.
Pozdrawiam i dziękuję!
Rafał
23 lutego, 2010, 14:45
Witam P. Rafale,
W roku 2009 pracowałam w UK do 31 lipca i tam też mieszkałam (od kilku lat), tam był „ośrodek moich interesów”. Jednak w sierpniu 2009 podjęłam decyzje o powrocie, a w październiku 2009 podjęłam prace w polsce. Teraz kwestja rozliczenia – oczywiście rozliczyłam się w UK za dochody uzyskane tam.
W polsce chcę się rozliczać za dochody uzyskane w PL, ale tu powstaje mój dylemat. poimformowano mnie, że nie muszę płacić podatku od dochodów uzyskanych w UK ale muszę je wykazać w swoim polskim PIT-cie. Drugą informacje, którą dostałam z krajowej izby podatkowej jest, że nie muszę wykazywać dochodów uzyskanych w UK w polskim PIT gdyż do końca lipca 2009 byłam rezydentem podatkowym UK. Która z tych informacji jest prawdziwa? oczywiście niebyłoby problemu, gdyby nie to że wykazanie dochodów uzyskanych w UK spowoduje iż zmienie próg podatkowy i za 3miesiące przepracowane w polsce nie zapłace 18% tylko 32% podatek. Czyli będę musiała dopłacić do US kilka tysięcy złotych.
Bardzo proszę o pomoc.
pozdrawiam,
Dora
Witam Panią!
Dziękuję Pani bardzo za pytanie, bo to oznacza, że darzy mnie Pani zaufaniem! Droga Pani, niestety nie jestem już w stanie odpowiadać na taką górę maili, jakie dostaję codziennie, dlatego – jeżeli to możliwe – proszę o skorzystanie ze sprawdzonej przeze mnie opcji ePorad24 (tutaj jest więcej informacji).
Bardzo Pani jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam uprzejmie!
Rafał
8 marca, 2011, 12:29
Witam,
W roku 2007 pracowałem 350 dni w Danii, tam też rozliczyłem sięz fiskusem. Niedawno otrzymałem pismo z US o konieczności rozliczenia sie z dochodów uzyskanych za granicą. Teraz pytanie czy powinienem wypełnić pit36 i pit ZG czy tez NIP – 3?
Otrzymałęm również zwrot podatku czy trzeba jakos go uwzględnić (opłacić podatek)?
Czy jeżeli w 2008 pracowałem 8 miesięcy w Danii i tam się z tego dochodu rozliczyłem
ze skatem, po czym powrociłem do Polski i podjąłem pracę padziernik – grudzień też muszę się rozliczać z podatku w Polsce za Danię? Tutaj również uzyskałem zwrot podatku ze strony duńskiej, W PL rozliczyłem się tylko z dochodu polskiego.
31 marca, 2011, 09:43
Witam,
Mam ogromny problem z określeniem czy powinnam się rozliczać w Polsce z dochodów z republiki Irlandii. W Polsce przebywałam mniej niż 183 dni i uzyskałam dochody; pozostałą część roku przebywałam w Irlandii osiągając dochody i płacąc składki oraz podatek tam. Kryterium centrum interesów życiowych nie jest dla mnie jasne. Pytanie czy jeśli posiadam w Polsce rodziców i rodzeństwo, z którymi utrzymuję sporadyczne kontakty (znacznie częstsze kontakty utrzymywałam z przyjaciółmi w Irlandii) oraz mieszkanie czy konto bankowe to tym samym jestem zobowiązana do rozliczania się w Polsce?
pani w US stwierdziła, że ponieważ nie złożyłam wcześniej NIP-3 podając adres zagraniczny to nie byłam rezydentem Irlandzkim.
Czy to możliwe?Czy można złożyć NIP-3 wstecznie?Zwłaszcza jeśli po powrocie złożyłam NIP-3 z aktualizacją miejsca zamieszkania w Polsce?Strasznie skomplikowane;/Co w takiej sytuacji poleca Pan zrobić?
bardzo proszę o odpowiedź, jestem w desperacji,
pozdrawiam,
Agata
Pani Agato, samo złożenie NIP3 nie spowodowałoby przeniesienia rezydencji do IRL. Więc twierdzenie US nie jest prawidłowe. Z tego co Pani pisze, jest Pani wciąż rezydentem w PL i skoro musi się Pani rozliczać z dochodów zagranicznych w PL, to musi Pani za zeszły rok uwzglednić równiez dochody z IRL. Jeżeli w tym roku będzie Pani przebywała tylko w IRL to nie będzie Pani musiała się rozliczać z dochodów zagranicznych w PL, gdyż one są wyłączone z podatku w PL (chociaż mają wpływ na opodatkowanie polskich dochodów – jeżeli je się osiąga).
Mam nadzieję, że jasno napisałem 🙂
W razie wątpliwości proszę o skorzystanie z mojej prostej instrukcji nahttp://www.BanalnaMetodaRozliczenia.pl
Pozdrawiam,
Rafał